Reiselivet si innerste grind

Om det som teller - og det som betyr noko.

Eg har blitt glad i bilete som forteller ein historie. Ord og symbol som får meg til å kjenne etter, stoppe opp.

«Reiselivet si innerste grind» er eit slikt bilete.

Kva slags grind er det eigentleg snakk om?

Kanskje ei gamal tregrind ute i landskapet - ei som knirkar når du opnar ho, og som alltid får deg til å senke tempoet.

Ei grind som skil det opne frå det intime. Det allmenne frå det nære.

Og som inviterer deg til å gå vidare, men ikkje utan ei viss varsemd.

Eg trur reiselivet har si eiga slik grind.

Ein terskel mellom det vi driv med, og det vi eigentleg ønsker å skape.

Mellom det målbare og det meiningsfulle

Eg har lenge arbeidd med utviklingsarbeid. Som bioingeniør, yogalærar, kvalitetsleiar og prosjektleiar, og dei siste åra særleg med reiseliv og berekraft.

Eg er glad i struktur. Eg likar prosess. Eg trur på system.

Men eg har òg blitt meir og meir oppteken av det som forsvinn i skuggane av det målbare.

For kva skjer når indikatorar og måltal blir viktigare enn intensjonen?

Når styringssystem blir viktigare enn samskapingskraft?

I arbeidet med Merket for Berekraftig Reisemål har eg sett begge sider:

Systema som gjev retning og samspel. Men òg strukturar som tek så mykje plass at det levande blir hemma.

Kva bur på innsida?

Den innerste grinda - det er ikkje ein stad, men eit rom.

Eit rom for undring, for sansing, for ettertanke.

Der dei store spørsmåla høyrer heime:

• Kva betyr det eigentleg å vere berekraftig - som samfunn, ikkje berre som reisemål?

• Kva erfaring vil vi at den besøkande skal sitte igjen med, og kva verdiar ligg bak måten vi inviterer inn?

• Korleis held vi fast i det som er ekte og forankra, når verda krev tempo, vekst og visuelle bevis?

Eg trur det er i dette rommet, bak grinda, at reiselivet si framtid må få gro.

Ein stad der relasjonar veks i takt med prosessane.

Der lokale stemmer blir høyrt, ikkje berre kartlagt.

Der meining får same verdi som måling.

Reiselivet som levande system

Vi snakkar ofte om system, men gløymer at det finst fleire typar:

Nokre er maskinelle. Laga for effektivitet, kontroll og forutsigbarheit.

Andre er levande. Forma av relasjonar, rytmar og bevegelse.

Reiselivet er eit levande system.

Det er sett saman av menneske, landskap, kultur og samspel.

Det forandrar seg med årstidene, med forventningane, med klimaet, og med følelsane til dei som dreg ut og dei som tek imot.

Levande system krev noko anna enn styring. Dei treng lytting. Tilpassing. Fleksibilitet.

Dei treng rom for det uforutsigbare, og for det ekte.

Dei veks best når det er tillit, langsiktige relasjonar og vilje til å lære undervegs.

Dersom vi berre styrer reiselivet som eit maskineri og ikkje som ein organisme - så gløymer vi det som gjer det vakkert, sårbart og sterkt.

System som støtte - ikkje styring

Det er eit paradoks: Vi treng strukturane for å halde kursen.

Men vi treng også tillit og tid for å skape utvikling som held.

Det krev ei anna type leiing - ei som evnar å navigere med både kompass og kontakt.

Det handlar ikkje om å forkaste alt som kan tellast. Men om å utvide forståinga av kva som tel.

Og det krev mot:

• Mot til å stille dei djupe spørsmåla.

• Mot til å halde på retninga, sjølv når prosessen vert kompleks.

• Mot til å seie: Dette handlar om meir enn eit prosjektmål. Dette handlar om livskraft.

Eit levande reiseliv

For meg handlar det å utvikle reiseliv ikkje berre om å skape produkt. Det handlar om å halde open ei grind.

Ei grind som peikar innover, mot kjernen i kven vi er og kva vi vil at andre skal erfare.

Når nokon går gjennom denne grinda, som gjest, innbyggjar eller samarbeidspartnar. Kva møter dei?

• Ei oppleving, eller ein følelse?

• Eit tilbod, eller ein relasjon?

• Eit reisemål, eller eit fellesskap?

Levande system minner oss på dette:

At vi ikkje berre skal utvikle reiseliv for å overleve. Men for å vekse, for å lære, for å kjenne at vi høyrer til.

Ei oppmoding

Kanskje kjenner du deg att i noko av dette.

Kanskje står du sjølv ved ei slik grind - i di eiga verksemd, i ditt lokalsamfunn, i ditt prosjektarbeid.

Kanskje undrar du deg over kva meininga eigentleg er, bak alle måltala og tiltaksplanane.

Då vil eg oppmode deg:

Vern om det vesentlege.

Gi rom for det som ikkje lar seg rapportere.

Og tør å vere ein av dei som held grinda open - for noko større, noko djupare, noko meir.

Vil du vidare?

På denne bloggen deler eg refleksjonar i krysningspunktet mellom system og sansing, leiing og livskraft, reiseliv og røter. Det er her eg jobbar, i det feltet der utvikling må bety noko.

Du er velkomen inn!